Blond, rudy, szatyn, brunetka – ten element naszego wyglądu ma znaczenie dla naszej skóry nie tylko w kontekście letniej opalenizny. Jak duży? Dziś pierwsza część informacji o tym aspekcie naszej urody i zdrowia.
Karnacja ma istotny wpływ na to, jakie choroby skóry będą u nas występowały, jeśli przyczyną tych chorób jest promieniowanie UV. Inaczej zwana fototypem skórnym, wskazuje nam różnice między tym, jak nasze ciało reaguje na promieniowanie UV. Jak to sprawdzić?
Podział typów skóry opiera się na obserwacji reakcji skórnej po 30-minutowej ekspozycji na słońce w południe, po raz pierwszy w lecie. Najbardziej wrażliwi są ludzie z typem I i II wg Fitzpatricka. Zazwyczaj są to osoby z blond lub rudymi włosami, mają liczne piegi i niebieskie oczy. Osoby te łatwiej ulegają poparzeniom, zazwyczaj nie uzyskują brązowej opalenizny i przez to są bardziej narażone na rozwój przewlekłego uszkodzenia skóry pod wpływem promieni UV. Fototyp III to osoby z kremowym kolorem skóry, ciemnymi blond lub brązowymi włosami, szarymi lub brązowymi oczami, rzadko piegami. Fototyp IV cechuje jasnobrązowa do oliwkowej skóra, ciemne włosy, brązowe lub ciemnobrązowe oczy, brak piegów. Osoby fototypu V to mieszkańcy basenu Morza Śródziemnego, Azjaci, Indianie, rdzenni Amerykanie. VI fototyp dotyczy rdzennych Afrykanów.
Jeśli chodzi o dolegliwości, jakie spowodować może u nas ekspozycja UV, to wśród głównych możemy wymienić:
- reakcje na promieniowanie w prawidłowej skórze;
- typowe choroby dermatologiczne związane z promieniowaniem ultrafioletowym;
- fotodermatozy pierwotne;
- pokrzywka słoneczna („alergia na słońce”) – karnacja jasna;
- wielopostaciowe osutki świetlne- karnacja jasna;
- opryszczki ospówkowate – zmiany powstałe we wczesnym dzieciństwie ustępujące z pozostawieniem szpecących blizn – najczęściej narażeni są na nie Meksykanie, Japończycy;
- świerzbiączka letnia – rumieniowo-obrzękowe zmiany rozwijające się w obrębie policzków, szyi, małżowin usznych oraz rąk, szybko ewoluujące w strupy, domena osób pochodzenia hiszpańskiego, rdzennych mieszkańców Ameryki;
- fotodermatozy wywołane substancjami egzogennymi – fototoksyczne zapalenie skóry – może rozwinąć się u każdej osoby, która miała kontakt z podejrzaną substancją pochodzenia roślinnego lub chemicznego, która w reakcji z promieniami UV prowadzi do rozwoju objawów skórnych. Nie ma znaczenia fototyp skóry.
Z kolei zmiany powstałe pod wpływem promieniowania UV najczęściej dotyczą:
- keratynocytów, czyli komórek budujących naskórek,
- melanocytów, czyli komórek barwnikowych,
- fibroblastów, czyli komórek produkujących kolagen, elastynę i kwas hialuronowy,
- komórek śródbłonka, czyli komórek wyścielających małe naczynia krwionośne w skórze.